Peer pressure - Khi xung quanh chúng mình toàn người giỏi.
Peer Pressure - Hiểu đúng áp lực để hô biến thành động lực.
Liệu bạn đã bao giờ cảm thấy tự ti khi chứng kiến các bạn xung quanh ai cũng trở nên xịn xò với job xịn, học bổng hay một bảng dài các thành tích. Nếu câu trả lời là “Có” thì chào mừng bạn đã đến với thế giới của Peer Pressure. Và đây là những bài học của mình để trả lời cho câu hỏi “Mình là ai khi xung quanh toàn người giỏi.”
Peer Pressure & genZ. Peer Pressure đến từ đâu?
Peer Pressure (áp lực đồng trang lứa) đang dần trở thành một “căn bệnh” chung của genZ. Peer Pressure là sự tác động, ảnh hưởng từ những người cùng lứa tuổi hoặc cùng một nhóm xã hội đến hành vi, suy nghĩ, hoặc cảm xúc của một cá nhân. Dù vậy, nhưng áp lực này không chỉ có những mặt tiêu cực mà có những lúc áp lực sẽ biến thành động lực kéo người trẻ về phía trước.
Áp lực đồng trang lứa có thể đã hiện diện bên cạnh chúng mình từ rất lâu trên hầu hết các chặng hành trình của cuộc đời. Đó có thể là khi còn đi học biểu hiện ở sự so sánh điểm số hay việc cố gắng nhịn ăn, giảm cân để theo đuổi những tiêu chuẩn vẻ đẹp trên mạng xã hội hay khi lớn lên một chút đó là áp lực về công việc, những món đầu tư, nối tiếp bởi áp lực gia đình, hôn nhân
…
Vậy liệu bạn có biết đâu là 3 nguyên nhân chính của Peer Pressure? Peer Pressure thường xuất phát chủ yếu từ 3 nguyên nhân:
Tham vọng: Mình tin rằng tất cả ai trong số chúng ta đều có mong muốn được thành công, trở thành một người được chấp nhận và yêu thương. Và khi này áp lực đồng trang lứa khiến chúng mình cảm thấy rằng “Chà! Mình nên thay đổi để phù hợp hơn với mọi người”
Sợ bị cô lập: Dù ở bất cứ hoàn cảnh hay độ tuổi nào chắc chắn rằng ai trong số chúng ta đều có nhu cầu được kết nối với những người khác. Chắc chắn sẽ thật tệ khi bị tách rời ra khỏi một tập thể. Tuy nhiên áp lực đồng trang lứa có thể khiến chúng mình cảm thấy sợ bị cô lập nếu không làm theo những gì người khác muốn.
Thiếu tự tin: Những người thiếu tự tin thường dễ bị ảnh hưởng bởi những người khác. Họ có thể cảm thấy rằng họ không đủ tốt, và cần phải thay đổi bản thân để được người khác chấp nhận.
Khi Peer Pressure trở thành một căn bệnh.
Đối với bản thân mình, Peer Pressure từ lâu đã là một “người bạn thân” cùng mình trưởng thành và đã giúp mình phát triển rất nhiều. Tuy nhiên khi mình học THPT đó là lúc áp lực đồng trang lứa trở thành một cơn ác mộng đối với mình. Những lần công bố điểm của kỳ thi thử, mình cảm thấy mình thật kém cỏi khi không thể đứng ở vị trí số 1 và không ngừng so sánh điểm số của mình với cậu bạn đứng đầu hay những lần thức khuya chạy deadline các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ đến 2-3h sáng rồi thức dậy đi học vào lúc 6h sáng cùng ngày đã khiến mình cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức hơn bao giờ hết về cả thể xác và tinh thần tuy nhiên do cảm giác “sợ không bằng bạn bằng bè” đã khiến mình không dám dừng lại và ngày càng lún sâu để rồi trả giá bằng sức khỏe của chính mình
.
Mình tin rằng Peer Pressure đang trở thành một căn bệnh chung của genZ. Peer Pressure giúp chúng mình tiến về phía trước trở thành nguồn động lực khiến chúng mình nỗ lực hơn mỗi ngày để không bị bỏ lại phía sau nhưng khi Peer Pressure không còn là động lực điều đó có thể trở thành một “lời nguyền” khiến cho cuộc sống và sức khỏe của chúng mình hoàn toàn đảo lộn. Áp lực đồng trang lứa có thể gây ra nhiều tác hại bao gồm:
Sự thay đổi về hành vi: Áp lực đồng trang lứa có thể khiến chúng mình thay đổi hành vi của mình để phù hợp với những người khác. Điều này có thể dẫn đến những hành vi tiêu cực, chẳng hạn như sử dụng chất kích thích, vi phạm pháp luật, hoặc có những hành vi nguy hiểm.
Sự suy giảm về sức khỏe tinh thần: Áp lực đồng trang lứa có thể khiến chúng mình cảm thấy lo lắng, căng thẳng, và thậm chí là trầm cảm.
Sự suy giảm về sức khỏe thể chất: Áp lực đồng trang lứa có thể khiến chúng mình không có thời gian nghỉ ngơi, dẫn đến mệt mỏi, thiếu ngủ, và suy giảm hệ miễn dịch.
Lời khuyên dành cho bạn khi gặp Peer Pressure?
Mình tin rằng khi bạn quyết định dừng lại ở bài viết này chắc chắn bạn đang mong muốn có thể phần nào “chung sống” một cách lành mạnh hơn cùng áp lực đồng trang lứa. Mình cũng giống như bạn, cũng chưa từng hoàn toàn loại bỏ Peer Pressure ra khỏi cuộc sống của mình nhưng mình hy vọng rằng 3 tips dưới đây của mình có thể giúp bạn cùng Peer Pressure hòa thuận và lành mạnh hơn nhé:
Xác định rõ giá trị của bản thân: Mình đã từng mắc kẹt trong chuỗi vòng lặp vô hạn do sợ cảm giác bị bỏ lại phía sau và mình tin rằng có lẽ bạn cũng đã hoặc đang mắc kẹt trong vòng lặp ấy như mình. Cảm giác sợ bị bỏ lại phía sau luôn thôi thúc chúng mình phải làm nhiều và nhiều hơn nữa do sự chi phối từ bên ngoài, nhưng liệu tất cả những điều chúng mình đang cố gắng làm có thật sự phù hợp hay nó đang khiến chúng mình lãng phí thật nhiều thời gian và công sức để rồi trả giá? Đó chính là lý do vì sao cần hiểu rõ bản thân mình là ai, mình muốn gì, và mình tin tưởng điều gì. Bạn có thể sử dụng các bài test tính cách như Holland hay MBTI, đối với mình, mình chọn việc dành thời gian reflect lại bản thân thông qua việc hồi tưởng lại những trải nghiệm quá khứ và đọc lại những bản reflect sau mỗi quý của một năm để biết mình đã và sẽ có thể làm được gì từ đó ngày càng hiểu rõ bản thân hơn
.
Tìm kiếm sự hỗ trợ từ người tin cậy: Chúng mình có thể chia sẻ những khó khăn của mình với cha mẹ, thầy cô, hoặc những người bạn đáng tin cậy. Họ sẽ giúp chúng mình đưa ra những lời khuyên và hỗ trợ cần thiết. Khi mình học THPT, quá trình tham gia debate đã giúp mình có thêm rất nhiều bài học trong cuộc sống như kỹ năng phản biện, đánh giá vấn đề dưới đa góc nhìn, cũng trong quá trình này mình có thêm một người bạn thân và mỗi khi gặp áp lực mình thường tìm đến người bạn này để được lắng nghe vấn đề của mình đang gặp phải dưới một góc nhìn khác một-cách-chuyên-nghiệp. Mình tin rằng những người bạn xung quanh chúng ta - những người cũng đang phải đối mặt với áp lực đồng trang lứa mỗi ngày chắc chắn có thể giúp đỡ để cùng nhau tiến lên đó.
Tập trung vào những điều tích cực: Mình tin rằng nguyên nhân căn bản và nguyên thủy nhất của áp lực đồng trang lứa đó chính là cảm giác không đủ đầy tận sâu trong tâm hồn của mỗi chúng ta, điều đó khiến chúng mình luôn khao khát có và có thêm nhiều hơn dẫn tới việc Peer Pressure xảy đến. Một câu hát của chị tlinh đã khiến mình bừng tỉnh: “Đến một ngày em cũng đã biết rằng thế giới bên ngoài chỉ là một sự chiếu lại của thế giới nội tâm” (Người điên - tlinh). Bởi vậy mình học cách biết ơn và tập trung vào những điều tích cực xung quanh mình: đó có thể là một bữa ăn sáng không vội vàng, hàng rào hoa giấy rực rỡ đầu ngõ hay đơn giản đó là một hơi thở của ngày hôm nay. Khi tập trung vào những điều tích cực ở xung quanh, càng ngày chúng mình sẽ càng hiểu rõ bản thân hơn, biết cách tập trung vào chính mình và có thêm động lực để trở thành phiên bản hoàn thiện hơn của chính mình.
Lời kết
Ở mỗi độ tuổi, chúng mình sẽ bắt gặp áp lực đồng trang lứa ở mỗi sắc thái khác nhau. Thay vì lựa chọn chiến đấu với Peer Pressure một cách cực đoan, chúng mình hoàn toàn có thể học cách biến áp lực thành động lực. Dưới một góc nhìn tích cực, khi xung quanh chúng mình toàn người giỏi, áp lực đồng trang lứa xuất hiện để thôi thúc chúng mình trở thành người giỏi tiếp theo. Nếu bạn cũng đang chung sống cùng Peer Pressure thì đừng lo lắng vì sẽ luôn có mình ở đây chia sẻ cùng bạn, cùng bạn trở thành phiên bản tốt nhất.
Nếu bạn quan tâm tới chủ đề phát triển bản thân và sáng tạo nội dung hãy cùng đón chờ những bài viết tiếp theo từ Insightful Creations nha.
Tác giả: Thanh Bình