FOMO - Đừng để tin tức làm đánh mất mình

Với guồng quay của thời đại thông tin, chúng ta dễ dàng đánh mất bản thân bởi FOMO, hội chứng sợ bỏ lỡ.

Từ một nghiên cứu năm 1996 của Tiến sĩ Dan Herman, ông đã đưa ra một thuật ngữ về dự đoán sẽ phát triển rộng rãi hơn thông qua việc sử dụng điện thoại di động, nhắn tin và mạng xã hội, thuật ngữ đấy là FOMO (Fear Of Missing Out) - Hội chứng sợ bỏ lỡ. 

FOMO (Fear Of Missing Out) - Hội chứng sợ bỏ lỡ. 

Thuật ngữ FOMO (Fear Of Missing Out) - Hội chứng sợ bỏ lỡ được sử dụng để mô tả cảm giác lo lắng hoặc sợ hãi rằng bạn đang bỏ lỡ một trải nghiệm thú vị hoặc quan trọng nào đó mà người khác đang có. Nó cũng liên quan đến nỗi sợ hối tiếc, có thể dẫn đến lo lắng rằng bạn có thể bỏ lỡ cơ hội giao lưu xã hội, trải nghiệm mới lạ, sự kiện đáng nhớ, khoản đầu tư sinh lời hoặc sự thoải mái bên những người thân yêu.

Nỗi sợ bị bỏ lỡ (FOMO) là một trải nghiệm phức tạp với nhiều động cơ tiềm ẩn. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:

• Nhu cầu kết nối xã hội: Con người là sinh vật xã hội, chúng ta có nhu cầu kết nối và thuộc về một nhóm. FOMO có thể xuất phát từ nỗi sợ hãi bị bỏ lại phía sau hoặc bị cô lập khỏi những trải nghiệm quan trọng. Khi chúng ta thấy người khác tham gia vào các hoạt động thú vị mà chúng ta không tham gia, FOMO có thể khiến chúng ta cảm thấy ghen tị và lo lắng rằng chúng ta đang bỏ lỡ điều gì đó quan trọng.

• Nhu cầu được công nhận: FOMO cũng có thể xuất phát từ nhu cầu được công nhận và được đánh giá cao bởi người khác. Khi chúng ta thấy người khác đạt được thành công hoặc có những trải nghiệm thú vị, FOMO có thể khiến chúng ta cảm thấy tự ti và lo lắng rằng chúng ta không đủ tốt.

• Nỗi sợ hãi bị bỏ lại phía sau: FOMO có thể xuất phát từ nỗi sợ hãi bị bỏ lại phía sau hoặc bỏ lỡ những cơ hội quan trọng. Khi chúng ta thấy người khác tiến lên trong cuộc sống trong khi chúng ta thì không, FOMO có thể khiến chúng ta cảm thấy lo lắng và bất an về tương lai của mình.

• So sánh xã hội: So sánh bản thân với người khác trên mạng xã hội hoặc trong cuộc sống thực có thể khiến FOMO trở nên tồi tệ hơn. Khi chúng ta liên tục nhìn thấy những người khác có vẻ như đang có một cuộc sống hoàn hảo, FOMO có thể khiến chúng ta cảm thấy không hài lòng với cuộc sống của chính mình.

• Tâm lý khan hiếm: FOMO có thể được thúc đẩy bởi tâm lý khan hiếm, có nghĩa là chúng ta có xu hướng muốn những thứ có vẻ khan hiếm hoặc khó có được. Khi chúng ta thấy một thứ gì đó mà mọi người đều đang quan tâm, FOMO có thể khiến chúng ta muốn tham gia vào nó, ngay cả khi nó không thực sự phù hợp với chúng ta.

• Tâm lý đám đông: FOMO cũng có thể được thúc đẩy bởi tâm lý đám đông, có nghĩa là chúng ta có xu hướng muốn làm những gì người khác đang làm. Khi chúng ta thấy mọi người đều tham gia vào một hoạt động cụ thể, FOMO có thể khiến chúng ta muốn tham gia, ngay cả khi chúng ta không thực sự quan tâm đến nó.

Sự phổ biến của FOMO trong thời đại mạng xã hội

Với sự phát triển của các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Instagram, Twitter và TikTok, mọi người dễ dàng tiếp cận và theo dõi cuộc sống của người khác từ khắp nơi trên thế giới chỉ qua một cú nhấp chuột. Chính từ đó mà FOMO cũng trở nên phổ biến hơn. 

Mạng xã hội cung cấp một luồng thông tin không ngừng nghĩ về cuộc sống của người khác. Việc tiếp xúc liên tục với những tin tức, hình ảnh, và trạng thái mới có thể tạo ra cảm giác rằng mọi người khác đang tham gia vào những hoạt động quan trọng mà mình không có mặt. 

Nhìn thấy những hình ảnh hoàn hảo, những bức ảnh đẹp mắt, những khoảnh khắc hạnh phúc trên các trang cá nhân, không ít người cảm thấy áy náy và lo sợ rằng họ đang bỏ lỡ điều gì đó quan trọng và đáng nhớ. Họ có thể cảm thấy cô đơn và bị bỏ rơi khi không tham gia vào các sự kiện, hoạt động mà mọi người khác đang tham gia.

FOMO không chỉ làm ảnh hưởng đến tâm trạng của cá nhân mà còn có thể ảnh hưởng đến hành vi của họ. Nhiều người có thể dễ dàng rơi vào cảm giác cạnh tranh với người khác, cố gắng để hiển thị sự thành công và hạnh phúc của bản thân trên mạng xã hội, thậm chí là vi phạm sự tự giới hạn và an toàn của mình chỉ để "đi theo" xu hướng.

Môi trường kinh doanh - tài chính và “cái bẫy” FOMO 

Trong lĩnh vực kinh doanh, FOMO đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra áp lực và định hình các quyết định chiến lược. Doanh nghiệp hiểu rõ rằng cảm giác FOMO có thể được sử dụng để kích thích nhu cầu và tạo ra sự mong chờ từ phía khách hàng.

Một trong những cách phổ biến để tận dụng FOMO trong kinh doanh là thông qua các chiến lược tiếp thị và quảng cáo. Việc sử dụng câu khẩu hiệu như "Số lượng có hạn", "Chỉ còn trong thời gian giới hạn" hoặc "Ưu đãi đặc biệt cho khách hàng đầu tiên" có thể tạo ra cảm giác khan hiếm và áp lực cho khách hàng, thúc đẩy họ thực hiện giao dịch một cách nhanh chóng trước khi bị "bỏ lỡ" cơ hội.

Ngoài ra, việc tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ có tính năng độc đáo và hấp dẫn cũng có thể kích thích FOMO. Công ty có thể tận dụng việc giới hạn số lượng hoặc thời gian có sẵn để mua hàng, tạo ra cảm giác khan hiếm và tăng giá trị đối với sản phẩm của họ.

Trên thị trường tài chính, đặc biệt là trong lĩnh vực chứng khoán và tiền điện tử (crypto), FOMO được dùng để “bẫy” các quyết định đầu tư của các nhà đầu tư. Điều này thường xảy ra khi có các biến động lớn trên thị trường, gây ra sự quan tâm và lo lắng về việc bỏ lỡ cơ hội sinh lời. 

Trong thị trường chứng khoán, FOMO thường diễn ra khi một cổ phiếu hoặc một nhóm cổ phiếu tăng giá mạnh mẽ, tạo ra sự quan tâm từ các nhà đầu tư. Cảm giác FOMO thúc đẩy nhà đầu tư mua vào cổ phiếu này, thậm chí là ở mức giá cao hơn, với hy vọng sẽ kiếm được lợi nhuận từ việc tăng giá tiếp theo. Tuy nhiên, đôi khi FOMO có thể dẫn đến việc mua vào ở đỉnh của đợt tăng giá, khiến cho nhà đầu tư có thể phải gánh chịu các rủi ro lớn khi thị trường điều chỉnh.

Trong thị trường tiền điện tử, FOMO thường diễn ra khi một loại tiền mới hoặc một dự án blockchain đang trở nên phổ biến. Các nhà đầu tư cảm thấy áp lực phải tham gia vào cơ hội đầu tư này trước khi giá tăng cao hơn. Cảm giác FOMO có thể tạo ra các đợt tăng giá bất thường và không được hỗ trợ bởi các yếu tố cơ bản, và có thể dẫn đến các đợt sụt giảm cũng một cách nhanh chóng.

Kiến thức - kẻ thù của FOMO

Phân biệt giữa thông tin và kiến thức là một yếu tố quan trọng trong việc đối phó với FOMO, đặc biệt là trong thời đại mạng xã hội ngày nay. Thông tin có thể là một vũ khí mạnh mẽ để kích thích FOMO nếu không được xác thực và đánh giá một cách cẩn thận, trong khi kiến thức cung cấp một cơ sở vững chắc để đối phó với áp lực từ môi trường xã hội. 

Rapper Datmaniac trong bài “Đồ Ngon” đã phản ánh chân thực về thực trạng đang xảy ra: 

Trau dồi kiến thức là một cách hiệu quả để tránh bị FOMO. Khi bạn có đủ kiến thức về một lĩnh vực nào đó, bạn sẽ có khả năng đánh giá chính xác hơn những thông tin mà bạn nhận được, cũng như đưa ra những quyết định sáng suốt hơn. Những cách trau dồi kiến thức bao gồm: 

• Đọc sách, báo, tạp chí về các lĩnh vực mà bạn quan tâm.

• Tham gia các khóa học trực tuyến hoặc ngoại tuyến.

• Kết nối với những người có chuyên môn trong các lĩnh vực mà bạn quan tâm.

Khi bạn trau dồi kiến thức, bạn sẽ tự tin hơn vào bản thân và khả năng đưa ra quyết định của mình. Bạn sẽ không còn dễ bị FOMO bởi những thông tin nhiễu, bởi bạn biết rằng mình có đủ kiến thức để đánh giá chính xác những thông tin đó.

Ngoài trau dồi kiến thức, bạn cũng cần:

• Xác định rõ mục tiêu của bản thân.

• Lập kế hoạch để đạt được mục tiêu.

• Tập trung vào những điều quan trọng với bản thân.

• Học cách kiểm soát cảm xúc.

Mình mong bài viết trên sẽ giúp bạn có cái nhìn tường tận hơn về hội chứng phổ biến này. Hãy subscribe Insightful Creations để biết thêm những kiến thức và những góc nhìn đa chiều của những người trẻ nhé! 

Khánh Hòa.